Podstawy 1 - Libre jako CGM

Podstawy 1 - Libre jako CGM

Tytułem wstępu - kilka prawd o samodzielnie budowanych systemach CGM.

Chciałem to napisać na koniec tego wpisu, ale właściwie od uzmysłowienia sobie tego co w punktach poniżej zależy całe nasze dalsze działanie związane z tematem "Libra jako CGM".

• Nie ma fabrycznego systemu CGM dla Freestyle Libre => są systemy budowane/kompletowane samodzielnie przez użytkowników. Stąd -> pojęcia takie jak: producent, gwarancja, rękojmia, serwis - nie mają zastosowania w pojęciu przyjmowanym do produktów fabrycznych.

• Nie ma fabrycznego systemu CGM dla Freestyle Libre => samodzielnie zbudowany/skompletowany system CGM nie jest sprzętem medycznym. Żaden z jego składników (poza sensorem) NIGDY nie przeszedł żadnych formalnych testów medycznych, ani nie posiada ŻADNYCH dopuszczeń do stosowania. Dotyczy to tak sprzętu jak i oprogramowania.

• Decyzja o budowie/kompletacji takiego systemu CGM i jego codziennym użytkowaniu jest samodzielną decyzją użytkownika i tylko on ponosi skutki prawne swojego działania jeśli to działanie doprowadzi w efekcie do uszczerbku na zdrowiu.Ewentualni dostawcy - czy to sprzętu czy oprogramowania - oferują swoje "produkty" jako produkty do zastosowań edukacyjnych, testowych czy hobbystycznych, a nie do zastosowań medycznych, leczniczych czy diagnostyki medycznej.

• Aplikacje czyli oprogramowanie będące właściwą podstawą systemu CGM są tworzone społecznościowo - przez grupy programistów-pasjonatów. Przy danej aplikacji pracuje w różnych okresach od kilku do kilkudziesięciu osób rozsianych po całym świecie. Dlatego także przy aplikacjach nie ma mowy o "producencie" => nie ma czegoś takiego jak help-desk, serwis, itp. Co nie oznacza, że twórcy takiej pomocy nie udzielają, czy tez nie uwzględniają wniosków użytkowników co do funkcjonalności, awaryjności, itp. Trzeba sobie jednak zdawać sprawę z tego, że taka pomoc nie jest natychmiastowa i odzew na kontakt ze strony użytkownika może nastąpić nie w ciągu minut, ale dni lub tygodni.

Jeśli nie przyjmujemy do świadomości / nie zgadzamy się z powyższymi czterema punktami - to nie powinniśmy tematu budowy/kompletacji/użytkowania takiego systemu CGM zaczynać.

1. Co jest czym w systemach CGM.

Coraz większe zainteresowanie systemami ciągłego monitoringu glikemii (czyli tytułowymi CGM-ami) powoduje, że postanowiłem napisać cykl wpisów odświeżających temat.

Kolejne wpisy będą zawierały instrukcje dla sprzętu i oprogramowania na różne platformy sprzętowe - Android, iOS, Windows,....

System pomiaru glikemii firmy Abbott - Freestyle Libre nie jest sam w sobie systemem CGM. Jest systemem FGM (flash glucose monitoring) czyli systemem monitoringu "na żądanie". Rożnica pomiędzy FGM a CGM jest taka, że w FGM wymagana jest "akcja pomiarowa użytkownika", czyli wtedy gdy użytkownik chce znać aktualną wartość glikemii - musi ją pobrać z sensora.

Sam sensor Libry jest sensorem typu CGM, bo niezależnie od tego, czy użytkownik go odczyta, czy nie - samodzielnie w ustalonych odstępach czasu wykonuje pomiar glikemii i zapamiętuje jego wartość w pamięci wewnętrznej. Pamieć ta nie jest duża - wystarcza na 8 godzin zapamiętanych pomiarów - stąd, jeśli nie odczytamy sensora co nie więcej niż te 8 godzin - to utracimy starsze zapisy, gdyż sensor na ich miejsce zapisze nowsze. Niezależnie od tego czym sensor Libry jest odczytywany - pamięta zawsze dwa zestawy danych: 15 ostatnich pomiarów co jedną minutę, oraz 32 wartości pomiarów co 15 minut - czyli z ostatnich 8 godzin.

Czy sensor Libry jest taki jak sensory innych istniejących na rynku systemów CGM?

Od strony czysto pomiarowej - tak. Wszystkie sensory są takie same. Ich działanie polega na pomiarze zawartości glukozy w płynie śródtkankowym. Sensory Libry, Dexcoma i Medtronika są zakładane (naklejane) na skórę i w czasie aplikacji pod skórę, na głębokość paru milimetrów wprowadzana jest cienka (mniej niż 0.5 mm średnicy) rurka, która doprowadza płyn śródtkankowy do właściwego elementu pomiarowego. Nieco inaczej jest w sensorach Eversense - je wprowadza się w całości pod skórę - wymagane jest nacięcie - taka "mikro" operacja.

Od strony technicznej - nie. Różnica polega na tym co właściwie nazywamy "sensorem". Sam sensor - czyli odpowiednik paska w glukometrze - we wszystkich systemach jest taki sam. Do niego dochodzi układ pomiarowy i ewentualnie nadajnik przekazujący wynik dalej. W Dexcomie i Medtroniku - sensor to tylko sam sensor. Na niego zakładamy właściwy układ pomiarowy (odpowiednik glukometru), w opu przypadkach zintegrowany z nadajnikiem. W Librze - mamy sensor zintegrowany z układem pomiarowym i nadajnikiem w jednej pastylce, Choć precyzyjniej patrząc - także w Librze jest oddzielny sensor - jak popatrzymy od dołu na pastylkę - widzimy taki biały trójkątny element z wystającą mikro-rurką czyli właściwy sensor. W czasie przygotowania do aplikacji łączymy pastylkę będąca układem pomiarowym i nadajnikiem z sensorem i taki kompletny zespół aplikujemy.

 

Na powyższych zdjęciach widać właściwy sensor z mikro-rurką pomiarową wprowadzaną pod skórę oraz pastylkę czyli układ pomiarowy zintegrowany z pamięcią i nadajnikiem.

I połączone razem:

Teraz to co nas interesuje najbardziej, czyli nadajnik zawarty w sensorze Libre. Niestety (dla nas) Abbott wybrał jako sposób transmisji technologię NFC. Oprócz różnych zalet - ma podstawową wadę: zasięg, czyli maksymalna odległość pomiędzy nadajnikiem a odbiornikiem. Dla tej technologii to od 1 do maksymalnie 5 cm. Oznacza to w praktyce, że aby odczytać informacje odbiornik musi być przyłożony do nadajnika (bezpośrednio lub przez ubranie). Tak działa fabryczny czytnik-odbiornik. Przykładamy do sensora i na ekranie pokazuje się nam wynik. Podobnie - jeśli w smartfonie (lub smartwatchu - tu - tylko jeden czyli Sony Smartwatch 3) mamy obsługę technologii NFC i odpowiednią aplikację - możemy nim bezpośrednio odczytywać pomiary przez przyłożenie do sensora.

Inne sensory - Dexcom i Medtronic - stosują inne technologie transmisji: Bluetooth lub własne oparte o własne protokoły i własny, niestandardowy sprzęt. Wadą - jest "przywiązanie" do rozwiązań danej firmy, a zaletą - zasięg transmisji od kilku do kilkunastu metrów.

Krótki zasięg transmisji NFC sensora Libry bez zastosowania dodatkowych "przedłużaczy" tego zasięgu uniemożliwia użycie Libry jako systemu CGM. Jednak łatwy dostęp i stosunkowo akceptowalna cena - zachęca by coś w tym kierunku wymyślać. I tak tez się stało - już ponad 2 lata temu - staraniem amatorów elektroników i programistów zaczęły powstawać takie "przedłużacze", czyli urządzenia montowane na sensor, odczytujące z niego wyniki pomiarów za pomocą transmisji NFC i przesyłające je na nieco większą odległość w technologii Bluetooth.

Tu od razy pytanie - dlaczego wybrano Bluetooth? Odpowiedzią jest potrzebna energia - zasilanie. Można było wybrać np WiFi i mieć praktycznie nieograniczony zasięg z bezpośrednim dostępem do Internetu, ale technologia WiFi wymaga dużo większej pojemności baterii/akumulatorów i aby taki re-transmiter działał - musiałby mieć wymiary porównywalne z telefonem komórkowym co zbyt wygodne by nie było :)  Innych - na dzisiaj możliwości nie ma - ich wybór zależy od dostępnych odbiorników i tego co one potrafią odebrać. Naszymi odbiornikami są telefony lub tablety - więc oprócz WiFi został tylko Bluetooth - konkretnie  jego wersja 4.0 (lub nowsze) - BLE (Bluetooth Low Energy.

2. Jak z przedłużyć zasięg NFC?

Jak wynika ze Wstępu - aby z Libry zrobić CGM potrzebujemy wydłużyć zasięg odczytu z samego sensora odczytywanego przez NFC.

Do tego służą rożnego rodzaju transmitery zakładane na sensor, czyli urządzenia zamieniające transmisję NFC na transmisję Bluetooth.

Historycznie - pierwszym takim transmiterem był LimiTTer.

Urządzenie to wymagało od użytkownika..... by je sam zbudował i zaprogramował i wiele osób to zrobiło - ja też :)

Jak tylko w Polsce pojawiły się w sprzedaży sensory Libre, czyli we wrześniu 2016 roku - zrobiłem pierwsze 5 szt prototypów, które testowali grupowicze z Freestyle Libre PL. Na podstawie wniosków z tych testów powstał Transmiter w pierwszej wersji - T-I, który zaczęło używać kilkadziesiąt osób.

Prototyp Transmitera

Transmiter wersja I

Bazując na doświadczeniach użytkowników wersji pierwszej - w styczniu 2017 powstała wersja druga, czyli Transmiter T-II. 

Transmiterów T-I i T-II łącznie powstało około 200 szt. Jednak podstawowe zastosowanie Libry jako CGM skupiło się "na dzieciach", a nawet na niemowlakach. Dlatego konieczna stała się jeszcze większa miniaturyzacja, choć T-II był już mniej więcej połową wielkości prototypu.

Tak, w drugiej połowie 2017 roku powstał Transmiter Mini (T-Mini):

Moje "wynalazki" transmiterowe - to nie jedyne dostępne rozwiązanie problemu.

Obecnie dostępnych jest kilka innych urządzeń tego typu:

Transmiter Sandry - BluerReader:

SweetReader:

Blucon (USA - AmbrosiaSys):

MiaoMiao:

Sony Smartwatch 3:

 

Tak więc - jest w czym wybierać....

3. Jak z Libry zrobić CGM?

Mamy już przedłużony zasięg odczytu - za pomocą jednego z opisanych wyżej transmiterów.
Teraz trzeba ten wysłany wynik odbierać, wyświetlać, robić alarmy, statystyki, wykresy, itp.
To wszystko trzeba czymś robić - tym "czymś" jest telefon komórkowy - smartfon, a konkretniej aplikacja na nim zainstalowana..

Od strony sprzętowej - telefon musi być wyposażony w moduł Bluetooth 4.0 czyli BLE oraz - jeśli chcemy go używać tak jak czytnika fabrycznego Libre - w moduł NFC.
Wybór jest duży - i telefony z systemem Android (Samsung, LG, Sony, .....) i z systemem iOS  -IPhone. Może to być także tablet z jednym z tych systemów.

W dziedzinie aplikacji - także mamy wybór: xDrip, Glimp to dwie najpopularniejsze.
Osobiście "od zawsze" używam xDripa. Głównie z powodu na jego uniwersalność, wielość funkcji, możliwość współpracy z różnymi sensorami/transmiterami danych z sensorów (także glukometrów i pomp insulinowych), możliwość powielania informacji na inne telefony, współpracę z Nightscoutem (o tym będzie oddzielny wpis - więcej info jest na stronach Nightscout Polska).

Czy każdy telefon się nadaje? Niestety - na to pytanie nie ma prostej odpowiedzi. Zależy to od aktualnej konfiguracji  telefonu, to jest od konkretnej jego marki, modelu i wersji systemu operacyjnego. Bywa tak, że dany telefon działa ok, a po aktualizacji systemu operacyjnego lub doinstalowaniu jakiejś innej aplikacji czy też po zmianie jakichś jego ustawień - przestaje działać, bądź działa z przerwami.

Zalecenie podstawowe co do telefonu jest jedno: ma to byc telefon dedykowany TYLKO do systemu CGM. Żadnych "fejsbuków", gier, itp. Najlepiej gdy instalacja wybranej aplikacji jest robiona na "fabrycznie czystym" urządzeniu (w ustawieniach po wykonaniu "przywróć ustawienia fabryczne"). No i oczywiście - instalujemy i użytkujemy TYLKO jedną aplikację - albo xDrip, albo Glimp, albo co innego - ale jedno.

Konkrety - czyli jak zainstalować aplikację, jak uruchomić Transmiter w aplikacji, jak z tak zbudowanym CGM-em pracować - w kolejnych wpisach na blogu.

Zapraszam do odwiedzin :)

Możliwe konfiguracje - czyli jak można odczytywać sensor Libre....

Od tego właściwie trzeba było zacząć: w jakich konfiguracjach działa i działać może Freestyle Libre.

Rozpoczynamy od podstawy:

W podstawowej - "fabrycznej" - konfiguracji mamy sensor oraz czytnik. Czytnik przykładamy do sensora i dokonujemy odczytu, który pokazuje się nam na ekranie wraz z linią trendu. Na czytniku możemy przeglądać poprzednie pomiary, średnie, wykresy dobowe, itp.

Ze strony Freestyle Libre możemy pobrać program w wersji na komputer PC (Windows) lub Mac i po podłączeniu czytnika kablem USB do komputera możemy uzyskać więcej informacji - różne analizy, wykresy i raporty.

Odczyt sensora odbywa się za pomocą technologii NFC (Near Field Communication).
Jest to ta sama technologia, która jest stosowana do zbliżeniowych kart płatniczych, kart dostępowych w firmach, itp.

Ponieważ niektóre ze smartfonów oraz smartwatchy (zegarków) posiadają możliwość komunikowania się w technologii NFC powstało szereg aplikacji, które mogą zastąpić fabryczny czytnik Libre. Jedną z takich aplikacji wypuściła także firma Abbott - producent Freestyle Libre.

Zatem do czytnika dochodzi nam smartfon lub smartwatch z odpowiednią aplikacją - mamy nową konfigurację:

W każdym z powyższych przypadków (czytnik, smartfon, smartwatch) - odczytu sensora dokonujemy przez przyłożenie urządzenia odczytującego do czytnika.

W tym miejscu należy zauważyć, że praca systemu sensor-"coś co go odczytuje" ma dwa etapy: po założeniu sensora na ciało należy go zainicjować - to etap pierwszy. W drugim - odczytujemy zainicjowany sensor w czasie jego funkcjonowania, czyli przez 14 dni od chwili inicjacji.

Inicjacja sensora możliwa jest na dwa sposoby - pierwszy i podstawowy, to inicjacja fabrycznym czytnikiem Libre. Drugi - to programem na smartfonie. W chwili pisania tego wpisu, dla polskich użytkowników nie jest oficjalnie dostępny program LibreLink - jedyny zaakceptowany przez producenta - firmę Abbott program mogący inicjować(aktywować) sensor. Programem nieakceptowanym jest GlimpS (do pobrania ze Sklepu Play).  Ów brak akceptacji sprowadza się do tego, że w przypadku wadliwej pracy sensora należy spodziewać się nie uznania reklamacji.

Podstawową wadą tak wyglądającego systemu pracy, jest to, że aby poznać aktualną wartość glikemii musimy wykonać odczyt z sensora, co wiąże się z przyłożeniem urządzenia odczytującego do sensora. Nie jest to więc pełny system ciągłego monitoringu glikemii (CGM).

By Freestyle Libre stał się systemem CGM potrzeba coś, co by automatycznie i ciągle dokonywało odczytu sensora i przesyłało ten odczyt do urządzenia monitorującego-wyświetlającego. Takie "coś" istnieje w kilku wersjach. Jedną z nich - jest mój Transmiter.

Transmiter, założony na sensor zastępuje czytnik/smartfon/smartwatch w bezpośrednim odczycie zmierzonej zawartości glukozy - czyta tą samą technologią NFC. Po dokonanym odczycie - przesyła go do aplikacji na smartfonie/smartwatchu w technologii BLE (Bluetooth Low Energy), oznaczanej także jako Bluetooth 4.

Mamy więc kolejną możliwą konfigurację pracy:

W tej konfiguracji (z Transmiterem) możemy w sposób ciągły, bez dotykania smartfonem/smartwatchem do sensora otrzymywać wyniki pomiarów, ale też możemy odczytywać sensor w sposób "tradycyjny", czyli przez zbliżenie urządzenia czytającego do sensora (do tego nie potrzeba zdejmować Transmitera z sensora).


Samo zastąpienie fabrycznego czytnika przez smartfon lub smartwatch byłoby tylko ciekawostką technologiczną, gdyby nie to, że umożliwia ono przejście na "nowy poziom" systemu, czyli automatyczne powielanie i udostępnianie wykonanego odczytu z sensora dla innych. Innych - to znaczy na inne smartfony, smartwatche, komputery, itp. No i najważniejsze - ustawianie i wykonywanie różnych alarmów: o niskim/wysokim poziomie, o szybkości zmian, ...

O tym będzie w kolejnym wpisie...

Statystyka przeglądowa efektów stosowania CGM (ciągłego monitoringu glikemii)

“Jak zmieniło się Twoje HbA1c podczas używania CGM”

To są rezultaty i podsumowanie ankiety ogłoszonej przez Jona  Wingfielda podczas weekendu 10-11 września 2016 roku.

Informacje podstawowe:

1)    Grupy FB I ilość członków: 

• ·         Freestyle Libre Users (2,189)
• ·         Abbott Freestyle Libre users (6,850)
• ·         Dexcom CGM Users (2,033)
• ·         T1- CGM information (1,911)
• ·         Wszystkich członków grup FB ~ 13,000
• ·         Ilość odpowiedzi na ankietę 134 (~1%) ….. (bardzo mało osób odpowiedziało).

2)    Pytania ankiety

(Słowo CGM zostało odpowiednio do grup zamienione na Libre lub Dexcom)

1. Ile masz lat Ty lub Twoje dziecko?      

2. Jak długo używasz CGM?         

3. Używasz peny (MDI) czy pompę?        

4. Jakie miałeś HbA1c przed rozpoczęciem używania CGM?

5. O ile spadło HbA1c podczas używania CGM?          

5a. O ile zwiększyło się HbA1c podczas używania CGM?

3)    Cel ankiety

Znalezienie odpowiedzi na pytania:

i)     Jakiego zmniejszenia HbA1c można oczekiwać (średnio, min, max, w grupie 90%)? lub jakiego zwiększenia?

ii)    Czy zmiana HbA1c zależy od?
a) stosowania pompy lub penów
b) wieku pacjenta
c) czasu używania CGM
d) początkowej wartości HbA1c

Uwaga:

Niestety nie dało się edytować niektórych opisów na wykresach:

- „yr” – wiek

- „Pump” – pompa

- „MDI” – peny

- „Other” - inne

- „Red” – czerwony, „Yellow” – żółty, „Lt Green” jasnozielony, „Dark Green” - ciemnozielony

Rezultaty I wnioski

Wykres 1: Rozkład wartości zmniejszenia HbA1c

Pierwszy wykres pokazuje % odpowiedzi na poszczególne wartości zmniejszenia HbA1c.

Główne wartości:

·         21% (28) odpowiadających osiągnęło co najmniej 2.5% zmniejszenia

·         31% (41) odpowiadających (dwie górne grupy) osiągnęło ponad 2% zmniejszenia

·         24% (32) odpowiadających (dwie dolne grupy) osiągnęło nie więcej niż 0.4% zmniejszenia

Wykres 2: Średnia wartość HbA1c “przed-czerwone” i “po-zielone” w grupach wiekowych

 Wykres 2 pokazuje wartości HbA1c “Przed I Po” zastosowaniu CGM w grupach wiekowych.

Główne wartości:

·         HbA1c przed stosowaniem CGM:

o   najwyższe w grupie 41-50 lat (15 osób) – 8.6%

o   druga kolejna grupa – 51-60 lat (19 osób) – 8.1%

o   najniższe w grupie 11-17 lat (13 osób) – 7.4%

·         HbA1c po stosowaniu CGM:

o   Najniższe w grupie 11-17 lat (13 osób) – 6.2 %

o   Kolejna grupa – 18-30 lat (22 osoby) 6.5%

o   Najwyższe w grupie 41-50 lat (15 osób) – 8.6%

Wykres 3: Średnie zmniejszenie HbA1c w grupach wiekowych

Wykres 3 pokazuje jak zmienia się zmniejszenie HbA1c wraz z wiekiem użytkowników CGM.

Większość grup pokazuje spadek o 1.0 do 1.3%, lecz dwie grupy pokazują większy spadek:

·         Grupa 41 – 50 lat (15 osób) osiągnęła spadek o 1.8%

·         Grupa 51 – 60 lat (19 osób) osiągnęła spadek o 1.5%.

Wykres 4: Metody podawania insuliny

 

Wykres 4a pokazuje udział poszczególnych metod podawania insulin wśród użytkownikó CGM.

·         Podawanie za pomocą pompy insulinowej jest najpopularniesze – 70%

·         Podawanie za pomocą penów – 26%

Wykres 4b pokazuje osiągnięty spadek wartości HbA1c w zależności od metody podawania insuliny

·         Użytkownicy pomp osiągnęli większy spadek - o 1.4%

·         Użytkownicy penów – o 1.2%

Wykres 5: Udział metod podawania insulin w grupach wiekowych

Wykres 5 pokazuje rozkład użytkowników pomp, penów I innych metod w grupach wiekowych

·         Najwięcej użytkowników pomp (18%) jest w grupie wiekowej 31-40 lat

Wykres 6: Spadek HbA1c – przesunięcie się do bezpiecznej “Zielonej” strefy

Powyższy obraz jest najczęściej używany do przedstawienia jak wartość HbA1c reprezentująca poziom kontroli cukrzycy mieści się na kolorowych strefach reprezentujących poziom ryzyka zaistnienia długoczasowych komplikacji chorobowych w miarę przesuwania się z Zielonej poprzez Żółtą do Czerwonej strefy.

Finalnym i najbardziej interesującym wynikiem przeprowadzonej ankiety jest to ilu spośród 134 osób jakie wzięły w niej udział przeniosło się z jednej do drugiej strefy i w którym kierunku.

Strefy zostały zdefiniowane następująco:

            Kolor                          HbA1c

·           Ciemno Zielona    =    <  6.5%      %

·           Jasno Zielona       =   6.5% to 7.9% 

·              Żółta                  =     8% to 10%    

·               Czerwona         =    >  10.0%   %  

Przed i Po  - podsumowanie

·         Czerwona: przed: 11 osób z HbA1c> 10%

o   Po - 0 (zero)

·         Żółta: przed: 35 osób z HbA1c = 8% to 10%

o   Po – 19 osób

·         Jasno Zielona: przed: 70 osób z  HbA1c = 6.5% o 7.9%

o   Po – 47 osób

·         Ciemno Zielona: przed: 19 osób z HbA1c < 6.5%

o   Po - 59 !! osób

·         Tylko 19 osób było początkowo w Ciemno Zielonej strefie (<6.5%)

·         Po zastosowaniu CGM w Ciemno Zielonej strefie znalazło się 69 osób

·         To wzrost o 50 osób z grupy (134-19 = 115 osób) !!

Kalibracje, różnice, porównywanie, itp.

Kalibracje, różnice, porównywanie, itp.

(od strony techniczno-informatycznej)

Częstym tematem jest porównywanie wartości glikemii odczytanych przez Libre i glukometry. I równie często padają głosy o tym, że "któryś" kłamie - to znaczy pokazuje źle (inaczej).

Aby poprawnie patrzeć na wyniki pomiarów trzeba sobie zdawać sprawę z następujących rzeczy:

1. Dokładność pomiaru. Glukometry mają +/- 15 procent (starsze niż wyprodukowane w tym roku - +/- 20%). Libre - podobnie. Pomiar laboratoryjny jest dokładniejszy, ale też może mieć błąd kilkuprocentowy (np +/- 5%). Co to oznacza w praktyce: jeśli zmierzylibyśmy w laboratorium i wynik byłby np. 100 - to glukometr mógłby pokazać coś pomiędzy 80 a 120 (Libre też) - i byłoby OK. Ale jeśli laboratorium pokazałoby 200 - to glukometr/Libre - mógłby pokazać coś pomiędzy 160 a 240 i też byłoby OK. A przy 300 -> od 240 do 360.

Dokładniej - jeśli rzeczywisty poziom byłby 100, to lab mógłby dać np 95. Libre - 120. Czyli różnica byłaby 25. Na poziomie 200, ta różnica byłaby dwukrotnie większa Lab-190, Libre-240 - efekt 50 różnicy. Tak byłoby przy stabilnej glikemii. Jeśli robilibyśmy takie porównanie przy szybko rosnącej/malejącej - to.... różnice mogłyby być i 2-3 razy większe, czyli 100-150.

2. Co do Libre i innych systemów mierzących nie krew ale płyn tkankowy - to pomiar jest opóźniony o 10-30 minut. Tyle potrzeba na to, żeby glukoza została przetransferowana z krwi do tkanek. Czas ten nie jest stały. Zależy od wielu różnych czynników: poziom wysycenia glukozą i szybkość zmiany jej zawartości we krwi, nawodnienie, stres, adrenalina, leki jakie przyjmujemy, wysiłek fizyczny, wiek, rodzaj i umiejscowienie tkanki w której jest sensor,.... Innymi słowy- dziś może to być 10 minut, jutro 20 minut.

3. Kalibracja. Sensor mierzy wartość "surową". I tą wartość przekazuje do czytnika. Wszystko jedno czy to jest oryginalny czytnik Libre, czy program w telefonie. Wartość ta - jest inna niż wyświetlana. Do jej korekty służą programy w czytniku/telefonie. Producent ma swój program (algorytm przeliczania) i nie jest on jawnie dostępny - stąd twórcy programów poszli drogą dodawania korekt poprzez wyliczenie różnicy pomiędzy wartością surową pomiaru jaką czytają z sensora a wartością zmierzoną glukometrem i wprowadzoną przez użytkownika do programu.Korekta ta nie jest stała dla każdej wartości glikemii. Zależy od tego czy mamy np 100, 200 czy 50, ale także od tego czy glikemia zmienia się szybko czy wolno. Żeby poprawnie skalibrować np Glimpa - trzeba wykonać kilka pomiarów przy różnych glikemiach i przy różnych szybkościach jej zmiany. I tą kalibrację powtarzać od czasu do czasu (np co tydzień). Przy Glimpie - podając wartość zmierzonej glukometrem glikemii pojawia się kropka, nie należy oczekiwać, że wykres "naciągnie się" nam do tej kropki - korekta będzie wykonywana przy następnych odczytach sensora. W ustawieniach Glimpa jest możliwość wyświetlania danych surowych ("raw") - o tym jak wygląda korekta (kalibracja) daje pogląd jednocześnie wyświetlenie obu wartości - dwie linie na wykresie - grubsza - z kalibracją i cieńsza - surowe dane.

4. Przełożenie "wynik z Libre" => ilość podawanej insuliny. Nie ma tak łatwo. Lub inaczej - gdyby to było łatwo możliwe, od paru lat mielibyśmy sztuczne trzustki. Póki co - jest jedna - w finalnej fazie badań klinicznych w USA. Od strony technicznej - problemu nie ma: sensor mierzy, program oblicza i steruje pompą. Problemem jest tylko niestabilność biochemiczna "pacjenta". Dziś wszystko działa, za godzinę - już nie. Trochę stresu, wysiłku, inny skład posiłku niż zwykle, choroba, zmiana lub zapomnienie o lekach, ilość wypitych (lub nie) płynów...

Na koniec - jako ciekawostka: poczytałem fora/grupy użytkowników Libre/innych CGM (w innych krajach) i..... nie ma tam nawet w 10% tego problemu. Przynajmniej o tym by porównywać pomiar Libre - glukometr praktycznie się nie pisze, a reklamować sensor z powodu tych różnic - to praktycznie zero przypadków.

Informacje o dokładności wskazań i przyczynach różnic z Abbott USA

Informacje o dokładności wskazań i przyczynach różnic z Abbott USA

Wyniki badań klinicznych pokazują, że w 40% przypadków, gdy czytnik pokazuje 60 mg/dl lub mniej - rzeczywista zawartość glukozy waha się w granicach 81-160 mg/dl. Dlatego interpretacja wyników pomiarów powinna opierać się na trendach i ich zmienności w czasie, a nie na wartościach liczbowych.

Substancje wpływające na nieprawidłowe wskazania:

• odwodnienie lub znaczna utrata wody w organizmie,

• kwas askorbinowy (witamina C) - może powodować nieprawidłowo wysokie wskazania odczytów,

• kwas acetylosalicylowy - (aspiryna i niektóre kosmetyki) - mogą zaniżać wskazania,

• acetaminofen (Tylenol, Paracetamol i niektóre inne leki na grypę) - mogą powodować zbyt wysokie wskazania,

Poziom różnic we wskazaniach spowodowanych używaniem ww - może być różny przy różnych ich stężeniach oraz różny u różnych osób.

Czujnik powinien być zdjęty przed wykonywaniem rezonansu magnetycznego (MRI), tomografii komputerowej (CT) oraz przez zabiegami terapeutycznymi prądami o wysokiej częstotliwości (diatermia).

Nie badano poprawności działania u kobiet w ciąży, osób dializowanych oraz dzieci poniżej 18 roku życia (amerykanie nie dopuszczają stosowania Libry u osób poniżej 18 roku życia