Alarmy......

Zasady działania alarmów w xDrip+/LRdrip+

(w wielu miejscach programu są jeszcze teksty po angielsku. Będę je sukcesywnie tłumaczył i wprowadzał po polsku, tak że w kolejnych wersjach do pobrania/aktualizacji będzie ich coraz mniej)

Na początek parę słów wyjaśnienia jak od strony technicznej działa Transmiter i jakie to ma efekty w pracy układu sensor-Transmiter-aplikacja:

Transmiter odczytuje sensor przez NFC (dokładnie tak samo jak fabryczny czytnik Libre). Robi to w pętli - co 5 minut. Po odczytaniu sensora - wysyła zmierzoną wartość (plus dodatkowo aktualne napięcie i poziom naładowania akumulatorka i swoją temperaturę) "w powietrze" - do odbierającego go telefonu. Ta transmisja jest jednokierunkowa - to znaczy: Transmiter tylko sprawdza przed wysłaniem czy telefon "jest na nasłuchu" i jeśli tak - to wysyła. Na tym koniec. Dana wartość zmierzona wysyłana jest tylko raz. Kolejna - będzie wysłana za 5 minut, po kolejnym odczycie z sensora. Jeżeli w czasie transmitowania pomiaru z Transmitera do telefonu wystąpią jakieś zakłócenia - pomiar odebrany przez telefon może być błędny, lub może go nie być wcale - telefon może nie odebrać wysłanego pomiaru. Zakłócenia - mogą być dwojakiego rodzaju: jedne to zakłócenia transmisji przez inne nadające na tych samych częstotliwościach urządzenia - używane pasmo Bluetooth - 2.4 GHz - jest tym samym pasmem, które używa lokalne WiFi i może się zdarzyć, że to ono jest źródłem takiego zakłócenia. Drugim rodzajem jest praca samego telefonu - odbieranie połączeń, automatyczne pobieranie aplikacji, działanie aplikacji zainstalowanych na telefonie, itp - może to spowodować, że w tym konkretnym krótkim (około 0.3 sekundy raz na 5 minut) czasie aplikacja odbierająca nie dostanie się do obsługi Bluetootha i nie odczyta pomiaru.
Takie pojedyncze zakłócenia mogą się zdarzać i nie są niczym niezwykłym. Jest jednak mało prawdopodobne - albo wręcz nieprawdopodobne), by trwały one dłużej niż chwilę i wystąpiły na więcej niż 2 kolejnych pomiarach.
Jedynym powodem dłuższej niż 2 pomiary (10 minut) przerwy - jest fizyczne zablokowanie sygnału Bluetooth jakąś przeszkodą. Tą przeszkodą może być nasze ciało. Z własnego doświadczenia: zdarzyć się to może praktycznie tylko w nocy, gdy tak się ułożymy, że leżymy na ręce z transmiterem - tu mogą wystąpić dwa efekty - jeden to zasłonięcie transmisji, czyli przerwa, a drugi to przyciśnięcie sensora, czyli błędny pomiar. Takie przerwy - bo jednak nawet we śnie się ruszamy - mogą trwać po 30-60 minut. Objawem takiego błędu w transmisji - może być także powtarzanie dokładnie tej samej wartości przez kilka kolejnych odczytów - czyli albo mamy brak odczytów, albo te same - tak jakby układ "zawiesił się" w tym czasie.


Typy alarmów w aplikacji:

1. alarmy związane z poziomem glukozy oraz jego zmianami
2. alarmy związane z "techniką" czyli transmisją pomiędzy sensorem a programem.

Ustawienia alarmów znajdują się w menu głównym ("3 kreski") - w części "Ustawienia":

Mamy tutaj dwie części związane z ustawieniami alarmowania - cześć ogólną, to jest "Jednostki glukozy" i właściwą część alarmową - "Alarmy i alerty".

W części ogólnej mamy trzy ustawienia:

wybór rodzaju jednostek - mgdl (to co my używamy) i mmol, a także określenie "pasma akceptowalnych pomiarów" - to samo co "niebieski pasek" w czytniku fabrycznym Libre. Te dwie wartości (wysoka i niska) nie mają żadnego wpływu na inne funkcje - brane są do celów statystycznych - obliczanie ile czasu jesteśmy w paśmie, pod i nad i prezentacyjnych - na wykresie. Ustawiamy je wg własnych upodobać lub zaleceń lekarza.

Wartości te maja wpływ na alarmy ustawione w dziale "Dodatkowe ostrzeżenia (xDrip+) -to jest alarmy długiego przekroczenia wartości wysokich i oczekiwanego czasu na przekroczenie wartości niskich.

Właściwy ekran alarmów (po kliknięciu w "Alarmy i alerty")  wygląda tak:

To jest główne menu alarmów. Jako pierwsze - należy poustawiać sobie parametry w "Glukoza Alarmy Ustawienia":

Zaczynamy od pierwszej pozycji - "Głośność alertów, profil":

Standardowo - ustawiony jest na "Ascending volume" - czyli narastająco. Przy tym ustawieniu głośność alarmu stopniowo wzrasta. Lepiej jest ustawić na "Medium" lub "High" czyli na średnio lub głośno - a faktyczną głośność regulować ustawieniami telefonu - tak jak przy głośności dzwonka czy budzika.

Dalej - kolejno ustawiamy pozostałe opcje - wg naszych upodobań:

- "Inteligentna drzemka" - tak jak w opisie - alarm usypiany na jakiś czas, jeżeli trend jest "dobry" to znaczy z trendu wynika, że wychodzi się ze stanu alarmowego

- "Inteligentne powiadamianie" - nie włączanie alarmu (różnica z poprzednim: tutaj alarm nie jest włączany, w poprzednim jest włączany, ale w trybie uśpienia) jeśli trend jest dobry

- "Nie ostrzegaj podczas rozmowy..." - tak jak w nazwie - alarmy nie dzonia jak rozmawiamy przez telefon (albo dzwonią jak odznaczymy)

- "Rozpocznij w stanie uśpionym" - tak opcja określa to, co sie dzieje natychmiast po tym jak pierwszy pomiar przekroczy wartość alarmową. Jeśli mamy ja zaznaczoną - to alarm jest "cicho" przez czas określony jako czas drzemki dla danego alarmu, jeśli odznaczoną - to alarm od razu jest uruchamiany. Z praktycznego punktu widzenia - lepiej jest gdy alarm rozpoczyna od pewnego okresu uśpienia. Okres ten (z powodów podanych na wstępie) powinien wynosić 3-5 pomiarów czyli 15-25 minut. 

- "Shortcut to Bg Level Alerts" - dodaje skrót, czyli pozycję w menu głównym do ustawień alarmów żeby nie trzeba przechodzić przez menu Ustawienia, tylko od razu z głównego

- "Wyłącza alarmy, przy braku odczytu" - zawieszenie działania alarmów na pewien czas (kreślony w minutach w kolejnej pozycji niżej) w sytuacji, gdy nie docierają do programu kolejne odczyty. Takie przerwy mogą się zdarzać, gdy Transmiter ma problem z odczytem sensora (podobnie jak gdy czytnik Libre zgłasza "spróbuj za 10 minut"), ale nie powinny być dłuższe niż kolejne 2-3 odczyty, czyli 10-15 minut.

- "Supress snoozed and active...." - ustawienie czasu zawieszenia alarmów przy braku odczytów (patrz wyżej) w minutach - standardowo jest 15 minut - praktycznie może być od 10 do 30 minut.

Reasumując - zalecane ustawienia są takie jak poniżej na ekranie:

Kolejnym etapem ustawiania alarmów jest pozycja "Alarmy kalibracji":

Standardowo - aplikacja wymaga, by podawać kalibrację - czyli odczyt dokonany za pomocą normalnego glukometru z krwi minimum jeden raz na dobę. Kalibracja powinna być wykonywana przy w miarę stabilnym trendzie, to znaczy w czasie gdy nie ma dużych zmian w poziomie glukozy.

Pierwszą opcją "Alarmy kalibracji" - zaznaczamy, czy w ogóle chcemy, by aplikacja nas alarmowała o potrzebie wprowadzenia kalibracji. Jeśli tak - to ustawiamy sobie kolejne opcje:

- "Dźwięk...." - wybieramy rodzaj dzwonka telefonu przypisanego do alarmu kalibracji,

- "Override..." - zaznaczamy, jeśli chcemy, by alarm dzwonił nawet jak telefon jest w stanie wyciszonym,

- "Calibration request...." - podajemy na jaki czas ten alarm ma być uśpiony od chwili jego rozpoczęcia. Przykładowo - jeśli potrzeba kalibracji wystąpi o godzinie 11:00, to podając czas uśpienia na 20 minut - alarm odezwie się głośno jeśli nie wprowadzimy kalibracji do godziny 11:20.

Kolejną pozycją na liście menu Alarmów jest "Utracony odczyt Alarm" - dotyczy on zachowania sie aplikacji, w sytuacji gdy nie docierają do niej kolejne odczyty. Aplikacja oczekuje, że kolejne odczyty będą przesyłane co 5 minut. Tutaj ustawiamy zachowanie, gdy one nie napływają w tym czasie:

W pierwszej opcji - "enable alert" - włączamy lub wyłączamy obsługę tego alarmu.

Jeśli włączymy (zaznaczymy w kwadraciku) - to po kolei ustawiamy:

- "Alert if no data...." - czas po jakim ten alarm jest uruchamiany. Standardowo ustawione na 30 minut, to znaczy, że jeśli przez 30 minut od ostatnio otrzymanego pomiaru nie przyjdzie nowy - to alarm się uruchamia.

- "Select time for alert" - w jakim czasie dnia ma alarm działać - mamy "all day" czyli przez cały dzień, jeśli odznaczymy tą opcję - to pojawi się możliwość ustawienia przedziału czasu - np od 23:00 do 8:00.

- "Number of minutes...." - ilość minut jakie muszą upłynąć by alarm znowu się włączył po jego uśpieniu (włączeniu drzemki dla tego alarmu). Ta opcja przydaje się, gdy zdejmujemy Transmiter na jakiś czas - na przykład na basenie, czy do ładowania - w związku z tym włączamy drzemkę gdy pojawia się informacja o utraconych odczytach i nie chcemy wyłączać alarmy - tylko go uśpić na jakiś dodatkowy czas.

- "Reraise alerts.... i czas w sekundach" - co ile sekund alarm ma się uaktywniać jeśli nie ma drzemki.

Następna opcja - "Inne alarmy":

Tu mamy kilka opcji - trzeba przewinąć w dół ekran by wyświetlić wszystkie:

Część "NOISY READINGS":

- "Wartość alarmu dla złych (niedokładnych) danych" - włączenie alarmu dla pojawiających się błędnych danych. W tym miejscu błędne dane - to wyniki odbiegające od tych jakich się aplikacja spodziewa. To znaczy - gwałtowne wyskoki wartości w porównaniu do poprzednio odczytanych.

- "Alert after x minutes of noisy values" - ilość minut jaka musi upłynąc od chwili gdy pojawiają się błędne dane do uruchomiania alarmu.

- "Alert snooze" - ilość minut jaka musi upłynąć by ten sam alarm się uaktywnił po drzemce

- "Reraise alerts before snooze time" - ponowne uruchomienie alarmu przed drzemką

- "Alert Reraise time" - co ile sekund alarm ma się uaktywniać jeśli nie ma drzemki.

Część "FALLING/RISING BG":

- "Bg falling fast" - włączenie alarmu szybkich spadków

- "falling treshold" - wybór wartości alarmowania. Mamy do wyboru 2 mgdl i 3 mgdl. Alarm uaktywni się jeżeli różnica zmierzonej wartości w stosunku do poprzednio otrzymanej jest większa niż o 2 (lub 3) mgdl / minutę - czyli przy pomiarze co 5 minut jeśli aktualny jest niższy od poprzedniego o minimum 10 (lub 15) mgdl.

- "Bg rising fast" - włączenie alarmu szybkich wzrostów

- "rising treshold" - podobnie jak dla spadków - wybór wartości alarmowania.

Część "ALERT PREFERENCES":

- "Alert sound" - wybór dźwięku z dostępnych w telefonie dzwonków jaki wydają alarmy ustawione w tym bloku alarmów.

- "Override Silent mode..." - włączamy, gdy chcemy by alarmy działały nawet wtedy, gdy telefon jest wyciszony.

Opcja "Dodatkowe ostrzeżenia (xDrip+) - tu podobnie jak w poprzedniej opcji jest kilka ustawień - trzeba przewinąć ekran w dół żeby wszystkie zobaczyć:

Część "UTRZYMUJĄCE SIĘ WYSOKIE ALERTY":

- "Utrzymujące się wysokie alerty" - włączenie alarmu utrzymujących się wysokich wartości glikemii

- "dłuższych niż (minuty) - jeśli alarm włączony - to ile minut musi być przekroczona wartość wysoka by alarm zadziałał

- "Repeating max every..." - co ile minut ten alarm ma być powtarzany gdy przekroczenie się utrzymuje

- "Trwały wysoki dźwięk" - wybór dźwięku (dzwonka z telefonu) dla tego alarmu

Część "PROGNOZOWANY LOW ALERT":

- "Prognoza niskich" - włączenie alarmu określania czasu w jakim spodziewane jest przekroczenie granicy alarmowania dla niskich poziomów zmierzonej glikemii

- "Aktywuj alarm gdy przewiduje niski poziom" - włączenie określenia minimalnego czasu przed spodziewanym przekroczeniem stanu niskiego

- "Alarm przy prognozowanych niskich w minutach" - minimalny czas przed przekroczeniem stanu niskiego uruchamiający alarm

- "Dźwięk dla Przewidywanej Niskiej wartości" - wybór dźwięku (dzwonka z telefonu) dla tego alarmu

Część "INNE ALARMY XDRIP":

- "Alerty związane z Parakeet" - nie używane dla Transmitera - mają zastosowanie dla Parakeeta, to jest podobnego urządzenia jak Transmiter, ale pracującego z sensorami Dexcom i pompami Medtronic.

- "Ciche ostrzeżenia podczas ładowania" - dla Transmitera nie działa, gdyż nie pracuje on w czasie ładowania. 

- "Follower Chime New" - jeśli pracujemy w trybie Followera - to znaczy telefon główny odbierający dane z Transmitera przekazuje je bezpośrednio do innych telefonów (bez pośrednictwa Nightscouta) - jest to uruchomienie na tych "odbierających zdalnie" telefonach sygnalizacji jaka sygnalizuje pojawienie się nowego pomiaru po przerwie od poprzedniego ponad 20 minut.

I wreszcie przechodzimy do ustawiania alarmów głównych, czyli tych o przekroczeniach niskich lub wysokich wartości zmierzonego poziomu cukru czyli "Glukozy poziomu listy alertów" w menu alarmów:

Mamy tutaj dwa bloki ustawień - górny i dolny - odpowiednio dla niskiego i wysokiego poziomu alarmowania. Oba bloki obsługuje i ustawia się się identycznie.

Każdy blok składa się z 2 elementów: "szary" pasek "USTAW OSTRZEŻENIE O NISKIM/WYSOKIM POZIOMIE" służący do dodawania nowych alarmów w danym bloku i widniejąca pod nim lista alarmów bloku. Początkowo ustawiony jest jeden alarm dla przekroczenia wartości 70 mgdl dla niskiego i 224 mgdl dla wysokiego alarmu.

Wchodzimy w ustawienia (lub dodanie nowego) alarmu przez kliknięcie i przytrzymanie przez 1-2 sekundy danego elementu (szarego paska lub alarmu z listy).

Na początek - modyfikacja ustawień istniejącego alarmu - klikamy i przytrzymujemy w alarm z listy pod szarym paskiem):

Tutaj też mamy kilka opcji dostępnych po przewinięciu ekranu w dół:

- "Nazwa alarmu" - wpisujemy sobie własną nazwę tego alarmu

- "Próg" - próg alarmowania - np 70 mgdl, czyli wartość przy jakiej uruchamia się alarm.

- "Domyślnie uśpij" - gdy każdy alarm się aktywuje (to znaczy z chwilą gdy spełnia się warunek opisany danym alarmem) - wyświetla się ekran z możliwością włączenia "Drzemki" czyli czasowego wyciszenia alarmu. Podajemy tu wartość w minutach jaka jest "podpowiadana" jako domyślna wartość czasu takiej drzemki.

- "Aktywuj co x minut jeśli nie potwierdzony" - ustawienie co ile czasu alarm ma się włączać, jeśli nadal jest spełniony warunek jego uruchomienia, a nie ustawiliśmy drzemki.

- "Alert Tone" - wybór dźwięku (dzwonka) jaki sygnalizuje ten alarm -> przycisk - WYBIERZ PLIK - pozwala na wybranie dźwięku telefonu lub innego dźwięku znajdującego się w pliku na telefonie.

- "Wybierz czas dla wpisu" - "cały dzień" - jeśli odznaczymy "cały dzień" - to pojawi się możliwość podania od której do której godziny dany alarm ma obowiązywać.

- "Zastąp tryb cichy" - jeśli włączymy - alarm nie będzie słyszalny w trybie cichym telefonu.

- "Wibracje podczas alarmu" - włączenie/wyłączenie wibracji towarzyszących dźwiękowi alarmu

- "disable alert" - wyłączenie alarmu na stałe. Zaznaczamy, jeśli chcemy wyłączyć ten wpis alarmu, ale nie chcemy go usuwać z listy dostępnych alarmów.

I przyciski na końcu ekranu:

"TESTOWY ALARM" - testowe uruchomienie alarmu, żeby sprawdzić jak on będzie słyszalny (głośność i rodzaj dźwięku)

"ZAPISAĆ ALARM" - zapisanie wybranych ustawień alarmu, a przy dodawaniu nowego - dopisanie tego alarmu do listy.

"USUNIĘCIE WPISU" - usunięcie tego alarmu z listy alarmów w danym bloku

"UŚPIJ ALARM ZANIM BĘDZIE AKTYWNY" - włączenie funkcji rozpoczynającej alarm od drzemki - w chwili, gdy spełnia się warunek alarmowania - na przykład przekracza się wartość ustawioną jako niską = 70 (w tym przykładzie) alarm jest uaktywniany, ale najpierw przez czas ustawiony jako domyślny czas drzemki jest cicho. Dopiero po tym czasie, o ile nadal spełniony jest warunek alarmu - odzywa się dzwonek.

Podsumowanie:

1. Nie ma "zalecanego" ani "najlepszego" zestawu ustawień alarmów opisanych w tym artykule. Każdy musi sobie sam wypracować schemat alarmowania jaki jest dla niego odpowiedni. To czy używamy dany typ alarmu, jakie określamy dla niego wartości - to musi wynikać z naszych oczekiwań i praktyki.
2. Choć z pkt powyżej wynika, że nie ma nic uniwersalnego - to uniwersalne są pewne zasady wynikające ze specyfiki działania sensora jako takiego, zasady transmisji danych od sensora przez Transmiter do aplikacji na telefonie oraz zasady działania (algorytmu samej aplikacji):

• nie reagujemy na pojedyncze "wyskoki". Przez "pojedyncze" rozumiem 1-2-3 kolejne wyniki pomiaru drastycznie odbiegające od ciągłego trendu. Tą zasadę realizujemy przez włączenie początkowej drzemki dla alarmów przekroczenia wysokiego i niskiego poziomu cukru na czas 15 do 30 minut.
• do wszystkich wskazań podchodzimy racjonalnie, to znaczy: jeśli mamy wątpliwość - mierzymy glukometrem, a przede wszystkim opieramy się na swoich odczuciach a nie na "cyferkach" wyświetlanych przez to czy inne urządzenie.
• dla przerw w transmisji - akceptujemy je do czasu około 30-45 minut. Nie powinny one się wydarzać zbyt często, na pewno nie w ciągu normalnej aktywności (o ile nie ma silnych lokalnych zakłóceń - np routera WiFi bardzo blisko). Jeśli pojawiają się w czasie snu - szczególnie dziecka - to najpierw sprawdzamy, czy nie śpi "na sensorze". Zawsze bez budzenia możemy zrobić odczyt czytnikiem lub telefonem z NFC i uzupełnić "braki". Bez systemu CGM - i tak nie mierzylibyśmy glukometrem co te 30-45 minut.